به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران، او تأکید می‌کند که اگرچه تغییرات اقلیمی زخم‌های کاری نظیر تخریب خاک، آب و پوشش گیاهی را به بخش‌های مختلف این مرز و بوم تحمیل کرده است اما متأسفانه ابعاد این موضوع در کشور به درستی درک نشده و تاکنون اقدامی مؤثر نیز در سازگاری با آن انجام نشده است.

در همین راستا باید فکری جدی به حال تغییرات اقلیمی در کشور کرده و این موضوع را کاملاً جدی و بحرانی تلقی کنیم. این موضوع چه بسا از ویروس کرونا نیز برای کشور خطرناک‌تر باشد. چرا که ابعاد وخامتش می‌تواند بسیار گسترده و خطرناک‌تر باشد!«داریوش گل‌علیزاده» رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت‌ محیط زیست، در توضیح بیشتر به «ایران» می‌گوید: با آغاز عصر انقلاب صنعتی در قرن 18، نیاز کشورها به مصرف سوخت‌های فسیلی افزایش پیدا کرد.

اندک زمانی نگذشته بود که تأثیر مخرب این سوخت بر لایه اوزون مشهودتر شده و با افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای، جهان با تغییراتی نظیر خشکسالی، گرمایش زمین، ایجاد گرد و غبار و ریزگردها و ... مواجه شد. در حال حاضر بیش از 3 دهه از حساسیت جامعه جهانی نسبت به تغییر اقلیم می‌گذرد و در این میان بسیاری از کشورها این موضوع را در رویکردهای خود لحاظ کرده‌اند.

اما متأسفانه تغییر اقلیم، تغییری در رویکردهای کشور ایجاد نکرده است؛ بنابراین نیاز است تا هر چه سریع‌تر این موضوع در اهم برنامه‌های مسئولین گنجانده شود. هم اکنون 17 کشور دنیا با چالش آبی دست و پنجه نرم می‌کنند که از این میان 12 کشور در خاورمیانه و آفریقا قرار دارند. ایران نیز جزو 9 کشور نخست آسیب‌پذیر از تغییرات اقلیمی و در رتبه هفتم تولید گازهای گلخانه‌ای قرار دارد.

تشدید فرسایش خاک

او با اشاره به افزایش 12-15 درصدی مصرف آب در نتیجه تغییرات اقلیمی و افزایش گرمایش زمین، می‌گوید: همزمان با تغییرات اقلیمی، تبخیر سریع‌تر انجام شده و با آب شدن سریع یخچال‌های طبیعی و گرم شدن اقیانوس‌ها، سیلاب‌های گسترده‌ای در سراسر دنیا پدید می‌آید. در نتیجه فرسایش خاک تشدید شده و با ایجاد اختلال در منبع اصلی تأمین غذا، امنیت غذایی اکوسیستم‌های طبیعی و انسانی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.

در نتیجه تغییرات اقلیمی، گرد و غبار و ریزگردها حاصل شده و چرخه زادوولد در زیست بوم بشدت متأثر می‌شود. با تشدید اختلال در زراعت، امنیت زیستی مختل شده و چرخه عظیمی از مهاجرت‌های اقلیمی به راه می‌افتد. همزمان اختلال در چرخه اقتصادی ایجاد شده و با افزایش تعطیلی‌ها، گردشگری و سلامت روانی افراد نیز تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.

مواجهه با تغییرات اقلیمی

رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، ایران را یکی از آسیب‌پذیرترین کشورها در مواجهه با تغییرات اقلیمی دانسته و می‌گوید: متأسفانه ابعاد تغییرات اقلیمی در کشور به خوبی درک نشده و تاکنون اقدامی مؤثر در سازگاری با آن انجام نشده است. زمانی که میانگین بارندگی در کشور 248 میلی متر بوده و اکثر استان‌ها در مناطق خشک واقع شده‌اند، باید برنامه‌ریزی‌ها بر اساس پذیرش و سازگاری با محدودیت منابع و رخداد این موضوع انجام شود.

ما باید در قانونگذاری، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی‌ها، محدودیت منابع آب در کشور را بپذیریم؛ چرا که با افزایش مصرف آب، سفره‌های زیرزمینی خشک شده و پیامدی جز فرونشست به بار نخواهد آمد. در همین راستا باید فکری جدی به حال تغییرات اقلیمی در کشور کرده و این موضوع را کاملاً جدی و بحرانی تلقی کنیم.

به گفته «داریوش گل‌علیزاده»، اگرچه با تغییرات اقلیمی در کوتاه مدت شاید شاهد اتفاق مهمی نباشیم، اما می‌توان همانند فردی که قصد سفر به منطقه‌ای سردسیر داشته و خود را تجهیز کرده است، آمادگی لازم و تاب‌آوری برای مواجهه با آن را کسب کنیم. حقیقت آن است که تخریب خاک، آب و پوشش گیاهی، زخم‌هایی کاری است که در نتیجه تغییرات اقلیمی به بخش‌های مختلف این مرزو بوم تحمیل شده است.

بنابراین بهتر است هرچه زودتر با این تغییرات سازگاری پیدا کرده و با پذیرش آن، از نتایج غیرمنتظره آن غافلگیر نشویم. هم اکنون در سازمان حفاظت محیط زیست برنامه‌هایی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای داریم که یکی از آنها کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است، در این راستا وزارت نیرو قول داده که تا پایان دولت سیزدهم ظرفیت برق تولیدی از انرژی‌های تجدیدپذیر را تا 10 هزار مگاوات افزایش دهد؛ البته امیدواریم حداقل 60 درصد این مقدار تحقق یابد.

انرژی‌های تجدیدپذیر

این مقام مسئول با اشاره به پتانسیل بالای استفاده از انرژی خورشیدی در کشور و در مقابل تنها تأمین کمتر از یک درصد برق از منابع تجدیدپذیر، تصریح می‌کند: انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشور باید به طور سالانه احصا شده و همزمان با ارائه گزارش کارشناسان فنی، این موارد در برنامه‌های کشور لحاظ شود.

همچنین با کاهش وابستگی به انرژی فسیلی، انرژی‌های تجدیدپذیر را در اولویت قرار داده و وابستگی خود به سوخت فسیلی را کاهش دهیم. همزمان باید انرژی‌های پاک را به صورت تلفیقی مورد استفاده قرار داده و امنیت شبکه برق‌رسانی را با نصب سیستم‌های کنترل آلایندگی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و سازگار با محیط زیست، افزایش دهیم.

رئیس مرکز هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، تغییرات اقلیمی را بزرگترین چالش قرن اخیر نامیده و می‌گوید: تغییر اقلیم هم عامل است و هم متأثر؛ چرا که این موضوع همانند یک چرخه بسیاری از حوادث ناشی از تغییرات اقلیمی در کشورها را شکل می‌دهد. یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح، نظارت بر الگوی کشت از سوی وزارت جهاد کشاورزی است.

البته باید توجه داشت در ارائه الگوی جدید کشت، به کشاورزان آسیبی وارد نشود. در این مسیر می‌توان تغییر معیشت در میان کشاورزان و ایجاد شغل‌های پایدار نظیر افزایش ظرفیت‌های گردشگری و... را در دستور کار قرار داد. به این ترتیب هم درآمد پایدار برای روستائیان و دامداران ایجاد شده و هم محیط زیست برای آیندگان حفظ می‌شود.